Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Japonya ziyareti sonrası Türkiye’de en çok tartışılan konulardan biri Kadın Üniversiteleri oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ülkemizde de Kadın Üniversiteleri için adım atılacağını belirterek YÖK Başkanı’na “Çalışmanı buna göre yap.” Talimatı verdi. Cumhuriyet Kadınları Derneği başta olmak üzere çeşitli kadın örgütlerinden ise sert tepkiler geldi. Cumhuriyet Kadınları Derneği, Kadın Üniversitelerinin çağdışı olduğunu belirterek “Açtırmayacağız” dedi.

Peki, Kadın Üniversiteleri gerçekte nedir? Hangi ihtiyaçtan ve nasıl ortaya çıkmıştır? Başarı ortalamaları yüksek midir? Dünya çapında rağbet görmekte midir?

Yabancı ve Türkçe kaynakları tarayarak konuyu sizler için araştırdık.

Japonya: 

• Tarihsel olarak uzun yıllar feodal bir yapının egemenliğinde kalan Japonya’da 1860’lara dek hüküm süren samuray geleneğine göre kadının yeri evi, çocukları ve kocasının yanı oldu. Hatta bir samuray kralı daha da ileri giderek “kadınların sözlerinin hiçbir şekilde dikkate alınmaması gerektiğini” söylemekteydi.  
• Zamanın Japon İmparatoriçesi’nin himayesinde ilk defa 1871’de Amerika’ya okumaya giden bir grup kız öğrencinin misyonu bile, aydınlanmaktan ziyade, annelik görevini öne çıkaracak şekilde “geri döndüklerinde Japonya’yı yönetecek erkeklerin yetişmesine yardımcı olmak” olarak belirlenmişti. 
• Kadın Üniversiteleri, 1900’lü yılların başlarında Japonya’da karma üniversite teklifinin kabul görmemesi nedeniyle, kadınların da yükseköğrenim alabilmesi için kurulmuş, sonrasında ise karma yükseköğretim kurumları açılmıştır.
• Japonya’daki 800’ün üzerindeki üniversitenin 80 tanesi Kadın Üniversitesi olarak kurulmuştur. Ülkedeki Kadın Üniversiteleri daha çok, geleneksel olarak kadına atfedilen konularda eğitim vermektedir. Bunun yanı sıra; sağlık bilimleri, sosyal bilimler, dil bilimleri gibi alanlarda da dersler vardır.
• Ülkenin en eski kadın üniversitesi olan Tokyo’daki Ochanomizu Üniversitesi, Times Higher Education’ın 2019 yılı için yaptığı sıralamada dünyadaki ilk 1000 üniversite arasında bile yer almıyor. 
• Japonya’nın en iyi ilk 10 üniversitesi şunlardır; Kyoto Üniversitesi, Tokyo Üniversitesi, Tohoku Üniversitesi, Kyushu Üniversitesi, Hokkaido Üniversitesi, Nagoya Üniversitesi, Tokyo Teknoloji Enstitüsü, Osaka Üniversitesi, Waseda Üniversitesi, Tsukuba Üniversitesi. Ve bunların içinde herhangi bir  Kadın Üniversitesi yoktur.

ABD:  

• ABD’de eğitim veren kadın üniversitesi sayısı 1960’larda 280 iken 2018’de bu sayı 34’e düşmüştür.
• ABD’deki en iyi 10 üniversite şunlardır; Massachusetts Teknoloji Üniveristesi (MIT), Stanford Üniversitesi, Harvard Üniversitesi, Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü (Caltech), Chicago Üniversitesi, Princeton Üniversitesi, Yale Üniversitesi, Cornell Üniversitesi, Johns Hopkins Üniversitesi, Pennsylvania Üniversitesi. Amerika’nın en iyi ilk 10 üniversitesi içinde de herhangi bir Kadın Üniversitesi bulunmamaktadır.

Dünyadaki İlk 100 Üniversite

İlk 25 Üniversite: ABD-İngiltere-İsviçre-Singapur-Çin-Japonya-Hong Kong-Avusturalya

25-50: ABD-Kanada-İngiltere-Çin-Japonya-Güney Kore-Hong Kong- Avusturalya-Fransa

50-75: ABD-İngiltere-Hollanda-Japonya-Hong Kong-Avusturalya-Almanya-Çin-Fransa-Tayvan-Arjentina

75-100: İngiltere-Japonya-İsviçre-Danimarka-Belçika-Güney Kore-ABD- Yeni Zelanda- Malezya-Rusya-Avusturalya-İsveç-Çin-Hollanda ülkerinden oluşmaktadır.

Bu ülkelerde Kadın Üniversiteleri bulunan ABD-Çin- Japonya- Güney Kore- Malezya’da hiçbir Kadın Üniversitesi listeye girememiştir. Bu liste en güncel listedir. Önceki yıllarda da kadın üniversiteleri dünya sıralamasında yer almamaktadır. 

Ezgi Kardaşlar
Ege Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü
Doktora Öğrencisi